Charlatan (oplichter)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit is een oude versie van deze pagina, bewerkt door Krankmeister1917 (overleg | bijdragen) op 23 mei 2017 om 17:13. (lelijke stijl gecorrigeerd.)
Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.
Pietro Longhi, De charlatan (1757)

Een charlatan is een speciaal soort oplichter die voorziet in zijn behoeften door systematisch mensen te bedriegen over zijn afkomst, vaardigheden, intenties of prestaties. Een charlatan maakt gebruik van zijn charme om mensen iets aan te smeren.

Het woord wordt ook wel gebruikt voor mensen die zonder zelf de bewuste intentie te hebben te misleiden ideeën of denkbeelden presenteren die zij zelf voor waar houden maar die de wetenschappelijke toets der kritiek niet kunnen weerstaan. In de geneeskunde spreekt men dan vaak van kwakzalverij.

Oorsprong

Het woord charlatan stamt uit het Frans. Reeds in 1543 kende men de term voor iemand die als 'marktschreeuwer' allerhande huismiddeltjes tegen diverse aandoeningen te koop aanbood, of die aflaten verkocht. Waarschijnlijk is het woord charlatan een samentrekking van het Italiaanse "ciarlare", mooipraterij of gebabbel, en "cerretano", iemand uit Cerreto di Spoleto. Dit stadje was in de middeleeuwen gekend als thuisbasis van reizende verkopers en marktlieden, die bekendstonden om hun gladde verkooppraatjes. Vanaf de 17e eeuw is charlatan als scheldwoord gangbaar voor oplichter of kwakzalver, of iemand die zijn beroep te schande maakt door slechte uitoefening ervan.[1]

Nederlandse charlatans

  • Robbert van den Broeke, een naar eigen zeggen paranormaal begaafd persoon, maakte een aantal televisie-uitzendingen waarin hij door oplettende kijkers enkele malen als oplichter ontmaskerd werd. Zo gebruikte hij in een uitzending het niet bestaande woord "genverbrander", wat vervolgens in enkele fora op internet gebruikt werd als synoniem voor charlatan.[2][3]